گروه طالبان مسلح تاکنون در چندین دور گفت‌وگوهای‌شان هم‌واره از خودشان به‌عنوان امارت اسلامی یاد کرده اما از جزییات برنامه و نوع نظام اجتماعی و اقتصادی‌شان، چیزی نگفته‌اند. این ابهام و پافشاری هم‌زمان بر ساختار امارت، نگرانی‌هایی را از عقب‌گرد جامعه به دوره‌ی حاکمیت طالبان برانگیخته است. شماری می‌گویند که طالبان بر یکسان‌سازی دیدگاه باور دارند و می‌خواهند تمام جامعه هم‌رنگ این گروه باشد. به باور این دسته از آگاهان دور از انتظار است که طالبان در جامعه‌ی پسا دوهزار ادغام شوند. هم‌زمان، برخی آگاهان اقتصاد می‌گویند که اقتصاد کنونی این گروه متکی به اقتصاد جرمی هم‌چون قاچاق مواد مخدر و استخراج غیرقانونی معادن است و پس از توافق صلح طالبان، افغانستان برای برقراری روابط بازرگانی با جهان با چالش روبه‌رو خواهد شد.
در آستانه‌ی توافق احتمالی صلح و کنار هم قرار گرفتن دو تفکر جدا از هم؛ در یک سو افغانستان پسا دو هزار با قانون اساسی و ارزش‌های نوین حقوق بشری آن قرار دارد و در سوی دیگر، طالبان و ایدیولوژی منحصر به فرد این جریان است.
این جریان سیاسی _ نظامی است که به باور برخی‌ها چون نصرالله استانکزی استاد دانشگاه، از برداشت‌ها و تفسیرهای سخت‌گیرانه‌‌ی دینی تغذیه‌ی فکری می‌شود و می‌خواهد همه چیز از سیاست تا اجتماع و هنر و حتا علم در چارچوب این باور تنظیم شده‌باشد.
بدرفتاری احتمالی طالبان با مردم و گروه‌های مخالف این گروه پس از توافق صلح بخش دیگری از نگرانی‌هاست.
طالبان در طول پنج سال حاکمیت‌شان، چندین بار به قتل عام و نابودکردن طبیعت در شمال کشور و همچنین قتل عام در بخش‌های مرکزی کشور متهم شده بود.
در هجده سال پسین هم، شهروندان زیادی قربانی حمله های هراس افگنانه این گروه بوده‌اند.
حالا هم باورهای برخی چون محمد نظیف شهرانی از استادان دانشگاه، بر این است که طالبان هنوز بر یکسان‌سازی دیدگاه‌ها باور دارند و می‌خواهند جامعه تماماً هم هم‌رنگ و همسو با این گروه باشد.
از سویی، طالبان تاکنون در مورد نظام اقتصادی‌شان نیز چیزی نگفته‌اند. در دوره‌ی حاکمیت این گروه افغانستان به جز با پاکستان با دیگر کشورها رابطه‌ی بازرگانی چندانی نداشت.
به باور شماری ها، هم‌اکنون منابع مالی طالبان از اقتصاد جرمی‌هم چون قاچاق مواد مخدر واستخراج غیرقانونی معادن تامین می‌شود و اگر پس از توافق صلح نظام اقتصادی افغانستان بر اساس معیارهای پذیرفته‌ی جهانی نباشد، اقتصاد افغانستان با چالش‌های جدی اقتصادی به‌خصوص در قسمت تامین روابط بازرگانی با جهان روبه‌رو خواهد شد.
پرسش اصلی هم همین است که آیا طالبان می‌توانند نظامی اقتصادی شانرا مطابق به معیارهای سازمان‌های اقتصادی وبازرگانی جهان عیار کنند؟
از سویی، در دوره‌ی حاکمیت کوتاه طالبان، بر اساس تفسیر خاص این گروه از متون دینی، هرنوع تصویر برداری وعکس گرفتن از موجودهای زنده ممنوع بود حالا اما این گروه با نسلی روبه‌رو است که هم‌گام و هم‌نوا با سرعت ارتباطات، دنیا را به دهکده‌ی کوچک بدل کرده‌اند و نه هر روز و هر ماه بل هر لحظه و ساعت از خودشان عکس می‌گذارند و تبادل اطلاعات می‌کنند.
با توجه به سرعت و شدت این موج، به نظر نمی‌رسد که طالبان بتوانند آن را توقف دهند.
صدیق صدیقی سخنگوی ریاست جمهوری نیز می گوید که حکومت اجازه نخواهد داد که دست آوردها در بخش های اجتماعی و سیاسی به عقب برگردد.
