میزان اشتراک مردم در انتخاباتها با میزان مشروعیت نهادهای انتخابی پیوند مستقیم دارد. بنابر آمار کمیسیون مستقل انتخابات در این دور بیش از نه میلیون رای دهنده نام نویسی کردهاند اما هنوز آمار دقیق شرکتکنندهگان انتخابات امروز روشن نیست.
کمیسیون مستقل انتخابات، روند رایدهی را از ساعت هفت صبح تا سه پس از چاشت اعلام کرده بود؛ اما برای محروم نماندن شهروندان از حق رایشان، این روند را تا ساعت پنج عصر تمدید کرد.
بنابر آمار کمیسیون مستقل انتخابات، در این دور بیش از ۹میلیون رایدهنده نامنویسی کردهاند که از این میان یکسوم آنها را زنان تشکیل میدهند؛ آمار ثبتنام شدهها افزون بر کسانی که برای رایدهی در انتخابات پارلمانی ثبت نام کرده بودند، شامل ثبت نام شدهگان روند تقویتی نیز میشود.
با این حال هنوز روشن نیست که از میان این آمار نه میلیونی، چه تعداد امروز به پای صندوق های رای خواهند رفت. در انتخابات پارلمانی سال پار، نزدیک به چهار میلیون شهروند به پای صندوقهای رای رفتند. شماری از نهادهای ناظر؛ اما میزان اشتراک مردم را کمتر از پنجاه درصد پیش بینی کردهاند. به هر حال، درستی و نادرستی این پیشبینی تا پایان امروز ثابت خواهد شد.
آگاهان تاکید میکنند که اگر این بار، میزان شرکت مردم پایین تر از پنجاه درصد باشد، بدون شک حکومت بعدی با بحران مشروعیت سردچار خواهد بود و بازتابدهندهی خواست درصدی پایینی از نفوس کشور خواهد بود.
شمار افراد واجد شرایط برای رای دهی در انتخابات ریاستجمهوری امروز در حالی بیشتر از 9 میلیون تن خوانده شده است که در نخستین انتخابات ریاستجمهوری، بیش از ده میلیون تن ثبتنام کرده بودند و از این میان هفتاد درصد آن ها یعنی بیش از هشت میلیون و 128 هزار تن به شمول بیش از دو میلیون پناهنده در کشور ایران و پاکستان در انتخابات حضور یافته بودند.
مجموع رایهای ریختهشده در انتخابات ۱۳۸۳، ۸ میلیون و ۱۲۸ هزار و ۹۴۰ رای شد.
این انتخابات بهدلیل این که این نخستین انتخابات ریاستجمهوری در طول تاریخ کشور بود و شهروندان پس از تجربهی پنجسالهی حاکمیت طالبان، به پای صندوقهای میرفتند از اهمیت خاصی برخوردار بود.
میزان اشتراک شهروندان کشور در دومین انتخابات ریاستجمهوری در سال ۱۳۸۸ نسبت به انتخابات ۱۳۸۳، بهگونهی چشمگیری پایین بود.
از یک سو این انتخابات بدون حضور مهاجران کشور در ایران و پاکستان انجام شد و از سوی دیگر بحث گسترش ناامنی و تقلب هم در میان بود.
بنابر آمار نهادهای رسمی در این انتخابات کمی بیش از چهار میلیون و هشت صد هزار تن یعنی چهل و پنج درصد کمتر نسبت به انتخابات پیشین، سهم گرفتند.
حامد کرزی، نامزد پیشتاز این دور با دو میلیون و دو صد و هشتاد هزار رای، یعنی کمتر از پنجاه درصد رایدهندگان بدون برگزاری دور دور انتخابات در چوکی ریاستجمهوری ابقا شد. بدین ترتیب شمار رایهای ریخته شده به نفع آقای کرزی تنها به کمتر از یک سوم میزان نفوس کشور میرسید.
مجموع رایهای ریختهشده در انتخابات ۱۳۸۸، ۴ میلیون و ۸۲۳ هزار و ۹۰ رای شد.
سومین انتخابات ریاستجمهوری اما نسبت به دو انتخابات پیشین پرحاشیهتر و جنجالی تر بود چه از لحاظ اختلافها میان نامزدان و چه از لحاظ شمار شرکتکنندگان؛
بنا بر آمار کمیسیون مستقل انتخابات در این دور، حدود دوازده میلیون تن واجد شرایط بودند اما از این میان تنها پنجاه هشت درصد، یعنی هفت میلیون و صد و هشتاد هزار تن در روز رای دهی حضور یافتند.
مجموع رایهای ریختهشده در انتخابات ۱۳۹۳، ۷ میلیون و ۱۸۰ هزار و ۸۴۹ رای شد.
دور دوم این انتخابات؛ اما با حاشیهها و جنجالهای بیشتری بهخصوص در مورد شمار رایدهندهگان بههمراه بود؛ شماری از نامزدان ادعا داشتند که بیش از ۲.۵میلیون رای خیالی در این دور به صندوقها ریخته شده است.
به هر صورت، انتخابات امروز در ۴هزار و ۹۳۲مرکز رایدهی برگزار خواهد شد
.مسوولان امنیتی کشور میگویند برای پیشگیری از وود مرکزهای خیالی، چهارصدوچهلوپنج مرکز رایدهی که امکان برگزاری انتخابات در آن به لحاظ تهدیدهای امنیتی وجود نداشت، مسدود شدهاند.
بیشتر مرکزهای بسته شده در ولایتهای نورستان، کاپیسا، میدان وردک، قندهار، غور، فراه، هرات، بادغیس، فاریاب، سرپل، سمنگان، جوزجان، بغلان، بدخشان و قندوز قرار دارند.
شماری از آگاهان با آن که میپذیرند انتخاباتهای پیشین همواره با چالش تقلب و تهدیدهای امنیتی به همراه بوده؛ اما تاکید دارند که با توجه به شرایط خاص افغانستان و تهدید بازگشت امارت طالبان، شهروندان کشور باید با حضور در پای صندوقهای رای، نظام جمهوریت را برگزینند. بههر حال دیده شود که این توصیهها و تاکیدها چقدر کارگر افتاده و رییسجمهوری آینده با رای چند در صد شهروندان کشور سُکان قدرت را در دست میگیرد.